Dünya Ruh Sağlığı Günü, ruh sağlığının ve ruh hastalıklarının toplumda farkındalığını ve anlaşılırlığını artırmak amacıyla, 1992 yılından bu yana her yıl 10 Ekim tarihinde kutlanmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü, sağlığı bedensel, ruhsal ve sosyal iyilik hali olarak tanımlamaktadır. Gelişmekte olan ülkeler bedensel sağlık üzerine yoğunlaşırken,gelişmişlik düzeyi arttıkça ruh sağlığına yönelik vurgu da artmaktadır.
Türkiye Ruh Sağlığı Profili Çalışmasına göre Türkiye’de nüfusun %18’i yaşam boyu bir ruhsal hastalık yaşamaktadır.
Bu doğrultuda Sağlık Bakanlığı olarak “sağlıklı birey, sağlıklı toplum” hedefi ile ruhen ve bedenen sağlıklı bir toplum için yeni projeler ve uygulamaları hayata geçirdik. Ruh sağlığı hizmetlerinde toplum temelli modele geçerek reform niteliğinde adımlar attık.
Toplum temelli ruh sağlığı modeline geçiş çalışmalarını, resmi olarak 2006 yılında başlattık. Sürecin ilk aşamasında ciddi ruhsal problemi olan kişilere öncelik verdik. Bu kapsamda bu tür bireylerin tüm ihtiyaçlarını karşılayan entegre bir ruh sağlığı sistemi oluşturmayı hedefledik.
Ruh Sağlığı hizmetlerini birinci basamak sağlık hizmetlerine entegre ederek tedavi ve takip süreçlerini aile hekimlerimizin gözetimine verdik. 2011-2023 Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı kapsamında bu modeli, toplumun ruh sağlığının geliştirilmesi ve iyileştirilmesi şeklinde geliştirdik.
Ruh Sağlığı Eylem Planında önemle vurgulanan Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri (TRSM) kendisine bağlanmış coğrafi bölgedeki ağır ruhsal rahatsızlığı olan hastaların ve ailelerin bilgilendirildiği, hastanın ayaktan tedavisinin yapıldığı ve takip edildiği; rehabilitasyon, psikoeğitim, iş-uğraş terapisi, grup veya bireysel terapi gibi yöntemlerin kullanılarak hastanın toplum içinde yaşama becerilerinin artırılmasını hedefleyen, psikiyatri klinikleri ile ilişki içinde çalışan ve gerektiğinde mobilize ekiple hastanın yaşadığı yerde takibini yapan birimlerdir. Merkezin ekibi ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı, hemşire, sosyal hizmet uzmanı, psikolog, hemşire iş uğraşı terapisti yada usta öğretici, tıbbi sekreter, idari ve teknik personelden oluşmaktadır.
Sağlıklı birey, sağlıklı toplum mücadelemizde önemli bir yeri olan toplum ruh sağlığı merkezlerimizi bugüne kadar 56 ilde, 75 Merkez olarak kurduk. Bu merkezlerin sayısını 81 il düzeyinde 236’ya çıkarmayı planlıyoruz.
Dünya Ruh Sağlığı Günü'nün teması bu yıl "Ruh Sağlığı ve Yaşlılar" olarak belirlenmiştir.
İyileşen sağlık hizmetleri ve yaşam standartlarının sonucunda dünyada ileri yaşa ulaşan insanların oranı artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre şu anda dünyada 60 yaş ve üzeri insan sayısı 800 milyon kadardır.
Ülkemizde de “sağlıklı yaşlılık ve sağlıkla yaşlanma için” yaşlı sağlığının korunması ve geliştirilmesi yönünde -yaşlılara üretkenliklerini sürdürebilecekleri ortamlar sağlamak, yaşlılık döneminde kronik hastalıklardan, yeti yitiminden korumak ve mental sağlığın sürdürülmesini sağlamak vb.- önemli çalışmalar yürütülmektedir.
Ayrıca demans ve uzun süren palyatif bakım hastalarını kapsayan hizmetlerin niteliğinin artırılması için çalışmalar sürdürülmektedir.